Het noorden van Australië, de 'Top End', is een tropische zone die zoals de meeste landen rondom de evenaar gekenmerkt wordt door een natte en een droge tijd. Het is echter in dit uitgestrekte gebied dat deze verschuivingen in seizoenen het krachtigst en meest dramatisch is, met de tropische cyclonen als hoogtepunt.
In Arnhemland is ook de hoogste concentratie Aboriginals in Australië te vinden die nog op hun traditionele grondgebied leven of daarop zijn teruggekeerd. Voor deze mensen zijn de klimatologische verschillen van een dusdanige invloed dat zij geen twee maar zes tot twaalf seizoenen onderscheiden.
Kakadu National Park en Arnhemland
In het noordwesten van de 'Top End' strekt het Kakadu National Park zich uit, een World-Heritage park bestaat uit spectaculaire Flood Plains, moerasgebieden, mangrove bossen, lage zandsteen rotsformaties en bosrijke vlaktes die overstromen in de natte tijd.
Het is de magische plek waar 's wereld soudste rotstekeningen van de Aboriginals bewaard zijn gebleven. Deze maken deel uit van de meest uitgebreide verzameling prehistorische grottekeningen ter wereld. De tekeningen bevinden zich voornamelijk in het Arnhemland plateau, een gebied van lage rotsformaties van extreem hard zandsteen van maar liefst 1600 miljoen jaar oud.
Het park is ook de woonplaats van meer dan 1000 verschillende plantensoorten, meer dan 200 verschillende vogelsoorten, 4500 verschillende soorten insecten en de meest fantastische dieren zoals vliegende vossen, barramundi vissen en pythons en de bekende zoetwater- en zoutwaterkrokodil die onder andere te vinden is op de oevers van de subtropische South Alligator rivier. De zoutwaterkrokodil kan acht meter lang worden, de Oenpelli python vier meter lang.
In het oosten wordt het park begrensd door Arnhemland, woonplaats van Aboriginal gemeenschappen en zonder toestemming verboden voor niet Aboriginals. Het dramatische verschil tussen de droge -en de regentijd is van grote invloed op het leven van de Aboriginals in dit gebied. Voor de natte tijd vinden geweldige ontladingen plaats en zijn er nergens op de wereld zoveel donder- en bliksem buien.
De van oorsprong Aboriginal jagers verzamelaars jagen nog steeds en ook halen voornamelijk de vrouwen nog steeds bush tucker uit de natuur. Het is nooit de moeite waard gebleken gewassen te kweken of een meer sedentaire levensstijl te ontwikkelen voor deze mensen. Het extreme klimaat en de samenstelling van de grond laat dit eenvoudigweg niet toe.
De relatie met het omringende landschap en het klimaat duurt al meer dan 2500 generaties lang. Er is een duurzaam evenwicht ontwikkeld tussen mens en natuur. Alle subtiele verschuivingen in het klimaat worden dan ook veel sneller door Aboriginals opgemerkt en benoemt.
De Aboriginal Seizoenen
Veel Aboriginal stammen uit dit gebied hebben niet twee maar zes tot twaalf seizoenen benoemd omdat de natuurlijke verschuivingen van belang zijn voor hun voedselvoorziening. Dit terwijl er voor Westerse oog op het eerste gezicht slechts een verdeling in twee duidelijke seizoenen te maken is. Het droge en het natte seizoen.
Gunumeleng
Het eerste seizoen voor de Aboriginals loopt van midden oktober tot laat in december en wordt door de groepen in Kakadu Gunumeleng genoemd. Het is het pré-moesson seizoen van 42 graden in de schaduw met een stijgende luchtvochtigheid.
In Darwin openen aan het eind van dit seizoen de ziekenhuizen een speciale tropenafdeling voor mensen met Troppo-Loco, ofwel de tropenziekte. Door de combinatie van de hoge luchtvochtigheid, de hitte en de regen worden mensen letterlijk tropenziek.
De Aboriginals hebben hier echter geen last van, wel van de muggen die 's avonds bij bosjes uit het niets tevoorschijn komen. In de namiddag stapelen donderwolken zich op die soms later tot ontlading komen in combinatie met kleine, maar heftige regenbuien. Langs de riviertjes die zich langzaam vullen verspreiden bloeiende Paperbark bomen een aangename lucht die 's avonds zwermen Fruit-Vleermuizen aantrekken. De Barramundi vis verruilt zijn waterpoel voor een plek onderaan de rivier om eitjes te leggen.
De Aboriginals verhuizen indien nodig van de vlaktes naar meer begroeide delen voor bescherming tegen de aanhoudende regens die komen. De boodschappers van de echte regentijd dienen zich aan in de vorm van de Leighhart-sprinkhanen die overal opduiken. De Aboriginals weten dat na deze oranje en blauw gekleurde sprinkhanen, genoemd naar de ontdekkingsreiziger Ludwig Leichhart, de regens komen.
Het is nu ook de tijd om schildpadden te jagen in de moerasgebieden. Hier staat nu nog water tot kniehoogte zodat de Northern snake-necked schildpad uit zijn schuilplaats getrokken kan worden. Als het waterpeil stijgt zijn deze dieren onbereikbaar geworden. De volwassen exemplaren van deze schildpad hebben een schild van zo'n veertig centimeter en zij voeden zich onder andere met jonge zoetwaterkrokodillen, het liefst als de moeder niet in de buurt is.
Als deze kleintjes wat groter worden zijn de rollen omgekeerd en moeten de schildpadden rennen voor hun leven. De vrouwen verzamelen paarse bosbessen en groene bospruimen en ook de rode bosappels zijn nu nog te plukken. Ze smaken wat bitter, maar zijn met schil en al op te eten. Langs de stroompjes groeien opvallende roodgele bloemen, de Curcuma Australasica.
Gudjeuk
Gudjeuk is de naam voor de periode van zware onweersbuien, stormen, zware regenval en eventuele overstromingen. Het is het moessonseizoen van januari tot maart. De combinatie van hitte en vochtigheid zorgt voor een explosie van plant- en dierlijk leven. De Magpie ganzen nesten langs de moeraslanden. Dit is dan ook de tijd om eieren te verzamelen voor de Aboriginals. Ook kunnen dieren zoals Goanna's en slangen makkelijk uit bomen gehaald worden waar zij schuilen voor het stijgende water.
De climax van de natte tijd en de bliksemontladingen is de komst van de tropische cycloon. In feite loopt het cycloonseizoen van november tot en met maart en in deze periode wordt de Australische Noordelijke kustlijnblootgesteld aan een van de meest destructieve natuurlijke krachten op aarde. Meer dan honderd miljoen ton lucht wordt met grote snelheid rondgedraaid en door de aanraking met tropisch oceaanwater worden hierdoor letterlijk muren van water opgetrokken.
Door de combinatie met windsnelheden van meer dan 200 kilometer per uur ontstaan zware regens en soms een springvloed. Gemiddeld passeren zes tropische cyclonen per jaar de landsgrens en eenmaal boven land neemt de kracht af, maar blijven er nog altijd zware regens en stormen over. Darwin werd op eerste kerstdag 1974 grotendeels verwoest door Cycloon Tracy en het duurde 5 jaar totdat de stad herbouwd was.
Banggereng
In april dienst een nieuw kort seizoen zich aan, Banggereng. Nu dragen een aantal planten fruit en dieren zorgen voor hun jongen. De billabongs en poelen zijn volgestroomd en elegante vogels als Pelikanen, Brolga's, Ganzen, Heron's en verschillende soorten Eenden zijn er te vinden. Bij de Aboriginals breekt een drukke tijd aan voor de vrouwen die nu wortels gaan verzamelen.
Naast dat de meeste eetbaar zijn kunnen deze 'yams' ook als kleurstof dienen voor het maken van matten van de Pandanus palm. Van de bladeren van deze palm worden stroken gemaakt die geverfd en daarna geweven worden. De grond neemt langzaam het water op en de kreekjes worden weer droog. Het twee meter hoge gras wordt soms platgeslagen door korte, hevige stormen. Vandaar dan ook de naam "Knock-em down season".
Yekke
De Aboriginals gaan zich nu opmaken voor het begin van de droge tijd, Yekke. Constante Zuidoostelijke wind blaast de eerste droge, warme wind en 's ochtends hangt een mist over de waterpoelen en billabongs. De droge wind is het signaal voor de zgn. 'Fire-stick burning', het systematisch afbranden van grote delen van het land. Deze praktijk van de Aboriginals is tienduizenden jaren oud en voorkomt grotere branden later in het droge seizoen. In een soort schaakbord patroon worden stukken land afgebrand zodat er buffers ontstaan voor natuurlijke branden.
Er komen dan dieren tevoorschijn die vluchten voor het vuur en zo gevangen kunnen worden. Verder kunnen nieuwe planten groeien zonder bedreigt te worden door het stugge gras en is het lopen door deze gebieden veiliger, gevaarlijke pythons bijvoorbeeld worden eerder opgemerkt.
Wurrgeng
De koelste periode van het jaar loopt van midden juni tot laat in juli en wordt Wurrgeng genoemd. Er is nu een draaglijke luchtvochtigheid en de temperatuur kan 's nachts tot 17 graden Celcius dalen. Overdag is het maximaal 30 graden. De moerasgebieden drogen nu snel uit en de Magpie ganzen en andere watervogels verdringen zich rondom de Billabongs en poelen die nog water bezitten. Voor enkele vissoorten die zich in de modder hebben ingegraven breekt een spannende tijd aan. Ook het verbranden van stukken land gaat nog door en vooral insecten en kleinere dieren laten zich nu, uitgeput, makkelijker pakken.
Gurrung
Het is windstil en het landschap licht op het eerste gezicht slapend onder een glinsterende zon. Dit seizoen loopt van augustus tot midden oktober en de Aboriginals jagen nog steeds op ganzen en nu ook weer de Northern Snaked Necked schildpad. Zeeschildpadden leggen eieren op de zanderige stranden van Field Island en de afgezonderde stranden van de kustlijn van de Van Diemens golf.
Helaas niet afgezonderd genoeg voor de goanna's die deze nesten roven. Dan beginnen de enorme donderwolken zich weer samen te pakken boven Kakadu en Arnhemland en de komst van de Witborst Hout Zwaluw kondigt de terugkomst van Gunumeleng aan. Een cyclus die miljoenen jaren oud is herhaalt zich in een landschap waarin mensen zich in leven weten te houden door juist mee te gaan met deze bewegingen van de natuur.
Bron: Lucien Lecarme Stichting Dreamweb
750.080
